Mardin’de ekmek fiyatlarına bir yıl içerisinde üçüncü defa artırım yapıldı. Fırınlarda satılan ve ikili olarak bilinen 400 gram ekmeğe 1 lira artırım yapılarak fiyatı 7 TL’ye çıkarıldı. Mardin’de nisan ayında ekmeğin fiyatı 4 TL’den 5 TL’ye, temmuzda da 5 TL’den 6 TL’ye çıkarılmıştı.
‘Yapay şeylerle ülke düzelmez’
Mardin’de ekmeğe yapılan artırıma vatandaşlar reaksiyon gösterdi. Toprak Mahsulleri Ofisi’nden emekli olduğunu kaydeden Seyfettin Güler, “Ekmeğin 7 liraya yükselmesi, biraz yüksek oldu. Yoksul fukara nasıl ekmek alacak? Konutta de konuştuk, bu vatandaşı etkileyecek. Her gün artırım; bu, yanlışsız bir şey değildir. 5 kişilik bir ailede şu an geçim sağlamak bir mucizedir. Bir de kira veriyorsa bu vatandaş nasıl geçinecek? Bunlar vatandaşı etkiliyor, doğal hükümeti de etkiliyor” dedi.
‘Aileyi bırak bir kişi bile geçinemez’
Adnan Balıkçı isimli vatandaş ise “Sabah kalkıyoruz artırım geliyor, akşam yatıyoruz artırım geliyor. Artık psikolojimiz buna tahammül edemez hududuna geldi” diye konuştu. Balıkçı, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Ekmek 7 liraya çıktı ancak söylenecek bir şey yok. Zira akşam artırım, sabah artırım. Neye artırım gelmiyor ki? Bana artırım gelmeyen bir şey söyle. Hayatın kendisine artırım geliyor. İstatistiklere nazaran, 23 milyarın (bin lirayı kastediyor) altındaki açlık parasıdır. Bunu ben demiyorum, emekçi kurumları, anketler bunu söylüyor. Bırak bir aileyi, bir kişi geçinemez. Konut kirası, çocuk okutan nasıl yapıyor ben bilmiyorum. Yani buna verecek karşılık ben bulamıyorum. Son olarak demek istediğim şu; biraz ülke düze çıkar, demokrasi gelir, huzur gelir, beşerler insan üzere yaşar. Bir öğretmen olarak benim isteğim bu, beşerler insan üzere yaşasın. Gerçek bu yani, söylenecek başkada bir şey yok. Görünen köy kılavuz istemiyor.”
‘Çocuğumu babasına vermek zorunda kaldım’
İsmini açıklamak istemeyen öbür bir vatandaş, hayat kurallarının zorlukları yüzünden çocuğunu eski eşine vermek zorunda kaldığını söz etti. Vatandaş, “Eşimden ayrılmak zorunda kaldım. Geçim ezası güç olduğu için çocuğumu babasına vermek zorunda kaldım. İş bulamıyorum. Taban fiyat de yüksek olduğu için kimse taban fiyat vermiyor. Şu an ekmek 7 lira oldu, bu önemli manada bir badire. Niçin zahmet? Ekmeği alan var, alamayan var. Ben fırında çalıştım daha evvel. Aslında ekmek çok sattım lakin beşerler kendini o kadar güç duruma düşürmüş ki anlatılacak üzere değil” dedi.
Eve ekmek alabilmek için konutuna dolmuşa binmeden yürüyerek gitmek zorunda kaldığını söyleyen Mustafa Baran da “Mardinliyim, lise öğrencisiyim. Şu an meskene yürüyerek gidiyorum. Ekmeğin fiyatı 7 lira oldu, biliyorum ekonomimiz çok makus. Şu an ben ekmek alabilmek için konuta yürüyerek gidiyorum, yalnızca meskene ekmek alabilmek için. Bu yüzden kent içine binmedim. Burada en berbat kiralar 2 bin -2 bin 500 lira. Elektriktir, suyudur; nitekim çok sıkıntı durumdayız. Ülke olarak ekonomimiz kötü” diye konuştu.
‘Yardımlar yoksulluğun göstergesidir’
Abdülbasıt Aslan ise şunları söyledi:
“Üniversite PDR mezunuyum. Dört yıllık üniversite bitirdim, dört yıl evvel, 2018’de mezun oldum. Şu anda işsizim. Şu an KPSS sonucumu öğrendim. Bu durumda atamam güç gözüküyor, iş arıyorum. Açıkçası yalnızca ekmek de tek değil, birçok eserde badire yaşanıyor. Ekmek doğal en büyük temel muhtaçlık ve bunun en büyük sebeplerinden biri, ekonomin işlenen siyaseti. Enflasyonumuz makus, bunu da görüntüleyememek elde değil. Şu anda da işlenen siyaset tıpkı halde devam ediyor. Doların ve euronun karşısında Türk lirası ezilmiş durumda. Bunların karşılığında da mazot pahalılaşıyor. Bunların karşısında da ekmeğin de hali bu duruma geliyor. Yalnızca ekmek değil, dediğim üzere birçok eserde bu durumu yaşıyoruz. Şu anda toplumsal yardımlar veriliyor, birçok ailenin geçimini sağlaması için bu toplumsal yardımlara başvuruyor. Aslında bu kadar toplumsal yardımın olması da o kadar fakirin olduğunun göstergesidir. Durumun ne kadar vahim olduğunu bu esasen gösteriyor. Bir meskenin içinde birden fazla kişi çalışıyorsa 3-4 kişilik bir ailede, iki kişinin çalışıyor olması lazım ki karın tokluğuna geçinebilsin. O da karın tokluğu; zira faturalar, kiralar bir yandan da temel muhtaçlıklar derken külliyen para bitiyor. O aile içinde de aslında okuyorsa bir çocuk, okul devrinde de muhtaçlıklarını gideremeyecek bir hale gelecek. Çocuğu ya da baktığı rastgele bir yaşlı varsa gereksinimlerini gideremeyecek bir hale gelecek. Enflasyon önünde ezilen minimum fiyat, daima kendini tabanda görmeye devam edecek. Zira ne kadar artırım olursa olsun sarfiyatlar arttıkça hiçbir biçimde o fiyat karşılamayacak. Gelişmiş ülkelerin birçoğunda ördüğümüz şey istikrar siyaseti, zira ekonomileri istikrar durumunda. Bugün Avrupa’da bin 500 eurodan mı bahsediyoruz ya da daha az yahut daha yüksek olabilir, bizim 5 bin 500 liranın karşısında daha rahatlar. Zira minimum fiyatın artmış olması, geçimini rahat sağlıyorsun manasına gelmiyor. İsterseniz bunu 10 bin yapalım, yarın bunun yetmeyeceğini göreceksiniz”