Dünya Doğayı Muhafaza Birliği’nin (IUCN) en kritik düzeyde jenerasyonu tehlike altındaki tipler ortasında bulunan Akdeniz foklarının en değerli ömür alanlarından biri Antalya kıyılarında, 2 birey de evvelki gün Konyaaltı kıyısında kıyıya 5-10 metre yakınlıkta görüntülendi.
Akdeniz foklarını görüntüleyen Akdeniz Üniversitesi Spor Bilimleri Enstitüsü öğretim üyesi Prof. Dr. Faik Ardahan, her gün sabah gün doğumunda kıyıya gittiğini belirterek, “Yine sabah erken kıyıya gitmiştim. Gün doğumunun yaklaşık yarım saat sonrası 08.00’e hakikat 2 Akdeniz foku dikkatimi çekti. Ben de şaşırdım onları gördüğümde. Yaklaşık yarım saat kıyının 5-10 metre açığında dans eder üzere imgeler verdiler. Tabi beşerler da vardı ve keyifle izledik sonra da kaybolup gittiler” dedi.
Dünyadadaki nüfus 750 birey
33 yıldır Türkiye kıyılarında jenerasyonu tehlike altındaki Akdeniz fokunu, hayat alanlarıyla birlikte korumak için uğraş veren Sualtı Araştırmaları Derneği (SAD-AFAG) uzmanlarının bilgilerine nazaran, tıbbın dünyadaki nüfusu yaklaşık 750 birey. Türkiye’de de 100-110 Akdeniz foku olduğu düşünülüyor. 4 ana ülkede; Akdeniz’de Türkiye ve Yunanistan, Doğu Atlantik’te ise Portekiz Madeira Adası ve Moritanya hayat alanları. Karadeniz’de büsbütün yok olan tıbbın Türkiye’deki ömür alanları ise Akdeniz ve Ege kıyıları.
En büyük sorun betonlaşma
Uzmanlara nazaran, Türkiye’de doğal ömür alanlarının en değerli yok olma nedenleri ise betonlaşma ve insan baskısı altına girmesi. Her yere stabilize ve asfalt yol imali, yazlık, kooperatif meskenler ve betonlaşmaya yol açıyor. Bu durum yalnızca Akdeniz foklarını değil el değmemiş kıyıdaki öteki canlı tipleri, yırtıcı kuşlar, orfoz, deniz çayırları, caretta carettaları olumsuz etkiliyor.
Akdeniz foklarının yok olmasının 5 nedeni de şöyle sıralandı:
“Yüzde 80 olarak kıyıların betonlaşması ve insan baskısı. Yüzde 20; başka faktörlerde uzmanlık konusu olmamasına karşın birtakım tabiat muhafazacılar tarafından deniz içindeki mağaralara verilen rahatsızlıklar, kasıtlı olarak yahut balıkçı ağlarına takılarak öldürülmeleri, deniz trafiğinin artması, deniz kirliliği.”
